ΣΤΕΒΙΑ:Στέβια – καλλιέργεια και ιδιότητες!!!

Η στέβια ή αλλιώς Stevia Rebaudiana είναι ένας μικρός θάμνος με μεγάλη διάρκεια ζωής και ανήκει στο είδος των Συνθέτων μαζί με το μαρούλι, το χαμομήλι, και τον ηλίανθο. Θεωρείται ιδιαιτέρως θεραπευτικό και γλυκαντικό φυτό και ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά το 1887 στη Παραγουάη της Νοτίου Αμερικής όπου οι ντόπιοι Ινδιάνοι το χρησιμοποιούσαν. Η στέβια καλλιεργείται ουσιαστικά για τα φύλλα της που μπορούν ουσιαστικά να είναι ένα υποκατάστατο της ζάχαρης διότι τα φύλλα της είναι πλούσια σε γλυκοζίτες. Οι γλυκοζίτες είναι γλυκαντικές ουσίες κάθε μια από τις οποίες προσφέρει και κάτι το διαφορετικό. Κάποιοι από τους γλυκοζίτες είναι ως και 200 φορές πιο γλυκοί από τη ζάχαρη αλλά άλλοι φτάνουν να είναι ως και 400 φορές πιο γλυκοί! Όμως σε αντίθεση με τη ζάχαρη, η στεβιοζάχαρη περιέχει αντιοξειδωτικές ουσίες και για αυτό το λόγο είναι κατάλληλη για όσους έχουν διαβήτη καθώς και για άτομα που έχουν παχυσαρκία, τερηδόνα, και υψηλά επίπεδα ζάχαρου, διότι η δεν επηρεάζει τα ζάχαρα του αίματος.

Στέβια – καλλιέργεια

Στέβια – καλλιέργεια και ιδιότητες

Το μεγάλο πλεονέκτημα όσον αφορά τη καλλιέργεια της στέβιας στην Ελλάδα είναι ότι μπορεί να δώσει τακτή παραγωγή για περίπου 4 με 5 χρόνια συνεχόμενα κάτι που σε βορειότερες Ευρωπαικές χώρες, ειδικά της Ανατολικής Ευρώπης, είναι αδύνατο εξαιτίας του έντονου ψύχους που επικρατεί τους χειμερινούς μήνες σε εκείνες τις χώρες. Από κάποια δείγματα καλλιεργούμενων χωραφιών με στέβια φαίνεται ότι οι νομοί Αγρινίου και Ξάνθης είχαν τα καλύτερα αποτελέσματα με τη παραγωγή στο Αγρίνιο να φτάνει τα 560 κιλά ανά στρέμμα ενώ και στη Ξάνθη η παραγωγή επίσης ήταν πάρα πολύ καλή.

Το βασικό πρόβλημα με τη καλλιέργεια της στέβιας είναι ότι η απευθείας σπορά στο χωράφι είναι ακατάλληλη εξαιτίας του ότι οι σπόροι της είναι εξαιρετικά μικροσκοπικοί σε μέγεθος αλλά και επειδή έχουν πολύ περιορισμένη ικανότητα να βλαστήσουν. Η λύση σε αυτό το πρόβλημα είναι η παραγωγή σπορόφυτων στέβιας σε ειδικά σπορεία όπου μόλις ξεπετάγονται τα φυτά θα πρέπει να μεταφυτευθούν στο χωράφι. Βέβαια το 50% του συνολικού κόστους παραγωγής της στέβιας προέρχεται από τη διαδικασία της μεταφύτευσης αλλά πιο συμφέρων οικονομικά τρόπος δεν υπάρχει από αυτόν. Το συνολικό κόστος για την εκβιομηχανισμένη καλλιέργεια στέβιας είναι περίπου σε 690 ευρώ το στρέμμα ενώ για μη εκβιομηχανισμένη καλλιέργεια το κόστος είναι περίπου 835 ευρώ ανά στρέμμα.

Το ύψος των φυτών της στέβιας όταν συλλέγονται οι καρποί της κυμαίνεται τουλάχιστον από 60 εκατοστά αλλά μπορεί να φτάσει μέχρι και 1 μέτρο. Το θετικό είναι ότι τα φυτά αναπτύσσονται σε πολλά είδη εδαφών, αρκεί τα εδάφη αυτά να βρέχονται τακτικά και να έχουν αποτελεσματική στράγγιση. Επίσης για να παραχθούν οι σπόροι, το καλύτερο σύστημα είναι αυτό με τους επιπλέοντες δίσκους από φελιζόλ (float system), όπως γίνεται και για τη παραγωγή των φυτών του καπνού. Ακόμη πρέπει να γίνει καταπολέμηση των σαλιγκαριών που τρώνε τη στέβια με δολώματα καθώς πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά και τα ζιζάνια με διάφορα μυκητοκτόνα, πριν τη διαδικασία της μεταφύτευσης.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα για τη παραγωγή της στέβιας είναι το οικονομικό. Όμως το ενθαρρυντικό στοιχείο είναι ότι ιστορικά από τη χρήση της στέβιας δεν έχουν παρατηρηθεί παρενέργειες στο ανθρώπινο οργανισμό. Στην Αγγλία η στέβια καλλιεργήθηκε με επιτυχία στις αρχές του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου και στην Ιαπωνία εδώ και 40 χρόνια περίπου χρησιμοποιείται ως διατροφικό προϊόν χωρίς να έχουν γίνει αναφορές ότι προκάλεσε κάποιο πρόβλημα στην υγεία των καταναλωτών.

Στέβια – καλλιέργεια και ιδιότητες

Η Ευρωπαική Ένωση έχει δώσει το πράσινο φώς για τη χρήση των γλυκοζιτών στην αγορά και στους επόμενους μήνες πολυεθνικές εταιρίες με προϊόντα όπως τα γιαούρτια, τα μπισκότα, τα ποτά, οι σοκολάτες, τα αναψυκτικά, τα δημητριακά καθώς και άλλα θα κάνουν χρήση των γλυκοζιτών της στέβιας. Στην Ελλάδα παρόλο τον οικονομικό παράγοντα με το υψηλό κόστος, εκτιμάτε ότι θα καλλιεργηθούν πολλά στρέμματα στέβιας αφού η Ελλάδα αυτή τη στιγμή παράγει το 30% των αναγκών της σε ζάχαρη. Όμως για να έχουν οι καλλιεργητές της στέβιας υψηλές απολαβές κέρδους θα πρέπει να γίνει η καλλιέργεια, η μεταποίηση και η πώληση ομαδικά και όχι ατομικά, δηλαδή από ομάδες παραγωγών.

Πρέπει να επισημανθεί πάντως ότι το υψηλό κέρδος θα έρθει μακροχρόνια διότι υπάρχουν πολλές διαφορετικές τιμές πώλησης της στέβιας σε όλο το κόσμο. Για παράδειγμα η Κίνα που παράγει τις μεγαλύτερες ποσότητες στέβιας παγκοσμίως πουλάει τη στεβιοζάχαρη προς 30 ευρώ το κιλό ενώ στην Ιαπωνία η στεβιοζάχαρη πωλείται προς 150 ευρώ το κιλό. Οπότε οι Έλληνες παραγωγοί θα πρέπει να πουλήσουν φτηνά τη στεβιοζάχαρη που θα παράγουν και έτσι το κέρδος θα αργήσει να έρθει. Παρόλα αυτά η στεβιοζάχαρη φαίνεται ότι θα έχει υψηλή ανάπτυξη στην Ελλάδα τα αμέσως επόμενα χρόνια.